Türkiye'de Yeni Konut Finansman Kurumu ile Ekonomik Dönüşüm Süreci
Türkiye'de Yeni Konut Finansman Kurumu ile Ekonomik Dönüşüm Süreci
Türkiye'de konut finansmanını kolaylaştıracak yeni bir kamu kurumu önerisi TBMM'ye sunuldu. Bu kurum, maliyetleri düşürmeyi, vadeleri uzatmayı ve ipotek şartlarını kolaylaştırmayı hedefliyor. Ayrıca, merkezi bütçeye yük getirmeden bankalara alan açmayı amaçlıyor. Teklif, artan maliyetler ve 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde konut üretiminin devam etmesi nedeniyle kentsel dönüşümün hızlandırılması gerektiğini vurguluyor.
Önerilen kamu kurumunun, Fannie Mae ve Freddie Mac gibi uluslararası örnekleri bulunuyor. Türkiye Konut Finansman Kurumu, tahvil, bono ve hisse senedi ihraç ederek finansman sağlamayı planlıyor. Bu sistemle, teminatlı bir şekilde hareket edilecek ve dış piyasalardan nakit girişi sağlanacak. Böylece, bankalara ve finans kuruluşlarına likidite sağlanacak.
Kentsel Dönüşüm ve Riskli Yapılar
Teklifin gerekçesinde, Türkiye'de 7.5 milyon riskli bağımsız birim bulunduğu belirtiliyor. Bu yapıların 2 milyonunun acil dönüştürülmesi gerektiği ifade ediliyor. İstanbul'da ise 1.5 milyon riskli yapının bulunduğu ve bunlardan 600 bininin her an yıkılma riski taşıdığı vurgulanıyor. Bu durum, Türkiye'nin deprem gerçeği ile birleştiğinde, olası depremlerin etkisini artırıyor.
Gerekli nitelikte dönüşümlerin yapılamadığına dikkat çekiliyor. Teklifte, “Gerçek, sürdürülebilir, uygulanabilir çözümlerin bulunması” gerektiği ifade ediliyor. İnsanların riskli konutlarda bekletilmesi kabul edilemez bir durum olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle, acil çözümler üretilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Finansman Modelinin Avantajları
Türkiye Konut Finansman Kurumu, orta ve dar gelirli vatandaşlara ucuz ve uzun vadeli kredi imkanı sunmayı hedefliyor. Bu kurum, bütçeye ek yük getirmeden çalışacak. Gelişmiş ülkelerde benzer uygulama örnekleri bulunuyor. Örneğin, ABD, Almanya ve Japonya'da bu tür kurumlar mevcut.
Bu modelin temel görevi, konut finansmanını kolaylaştırmak. İç ve dış piyasalardan büyük miktarda finansman sağlanarak, bu finansman gayrimenkul teminatı karşılığında konut kredilerini finanse edecek. Böylece, konut sahibi olma imkanı artırılacak.
Uluslararası Örnekler ve Uygulama
Fransa'da 1985 yılında kurulan Caisse de Refinancement de I’Habitat, gayrimenkul piyasasını desteklemek amacıyla oluşturulmuştur. Japon Housing Finance Agency (JHF) ise 2007 yılında kurulmuş ve gayrimenkul piyasasına finansman sağlamaktadır. ABD'de ise Fannie Mae ve Freddie Mac, konut finansmanını kolaylaştırmak için faaliyet göstermektedir.
Bu tür kurumlar, bankaların kredi alanını genişletmekte ve likidite sağlamaktadır. İpotek finansmanı kuruluşları, menkul kıymetleştirme ve likidite faaliyetlerinde bulunarak, bankaların kredi verme kapasitesini artırmaktadır. Bu durum, yeni yatırımcıların sermaye piyasasında işlemine de olanak tanımaktadır.
